Η κατάσταση έχει γίνει αποπνικτική. Αν κάποιος είναι Ελεύθερος επαγγελματίας στην Ελλάδα του 2013...ατύχησε. Από την μια το αιμοσταγές ΤΕΒΕ (ΟΑΕΕ) που σου τα τρώει βρέξει χιονίσει και ας ψοφάς, κάθε δίμηνο. Από την άλλη η κυβέρνηση με τους νέους φόρους που αποφάσισε να διαλύσει την αγορά και ειδικότερα τους ελεύθερους επαγγελματίες, αφού διαπιστωμένα είναι η κατηγορία που φόρο-αποφεύγει περισσότερο. Όσα χρόνια με θυμάμαι, δεν θυμάμαι ούτε έναν υδραυλικό, ψυκτικό κ.λ.π. να μου κόβει απόδειξη. Αν μπουν στην εξίσωση δικηγόροι και γιατροί καταλαβαίνουμε όλοι τι γίνεται και γιατί η κυβέρνηση αποφασίζει τόσο άγρια μέτρα. Ρίξτε μια ματιά σε αυτό το άρθρο όσοι είστε ελεύθεροι επαγγελματίες και δεν έχετε καταλάβει πόσο ήρωες είστε ( http://www.capital.gr/Articles.asp?id=1815787 )



Μέσα σε όλους αυτούς τους "άτιμους" όμως, υπάρχουν και λίγοι που...ήταν πάντα συνεπείς. Πάντα πλήρωναν τους φόρους τους, πάντα έκοβαν τα τιμολόγια τους. Ανήκω ακριβώς σε αυτή την κατηγορία αφού το πελατολόγιο μου είναι κατά 99% επιχειρήσεις και το γνωστό "χωρίς απόδειξη" δεν ισχύει στην περίπτωση μου, ούτε για ποσά των 20€. Μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά και βλέποντας μήνα με τον μήνα να δουλεύω όλο και περισσότερο για να έχω όλο και λιγότερα στην τσέπη μου, αποφάσισα να δω στα σοβαρά αν μπορώ να μεταφέρω την έδρα μου στο εξωτερικό.

Βλέπετε, ειδικά το επάγγελμα του Web Developer/Designer δεν έχει κανένα περιορισμό. Όπου υπάρχει pc και σύνδεση στο διαδίκτυο μπορεί να είναι και το γραφείο μας. Είμαστε τυχεροί γιατί είμαστε ευέλικτοι. Ας δούμε όμως τι βρήκα, πως κινήθηκα και που κατέληξα.Ξεκίνησα να κοιτάω από τους λεγόμενους "φορολογικούς παράδεισους". Κύπρο, Βουλγαρία, Μάλτα. Η Κύπρος, λίγες εβδομάδες αφού ξεκίνησα το ψάξιμο, είδαμε τι έπαθε, άρα βγήκε αυτόματα από την εξίσωση. Όσο πρόλαβα να τα κοιτάξω το κόστος σύστασης ήταν γύρω στα 2.000€ . Για την Βουλγαρία έψαξα μέσω Internet και επιπλέον τηλεφωνικά ( και εν συνεχεία με email) με εταιρεία που βρίσκεται εκεί και είχε αναλάβει το στήσιμο εταιρείας γνωστού μου. Αν και με γνωριμία, οι απαντήσεις που πήρα ήταν πολύ χαλαρές και με μεγάλες καθυστερήσεις. Τα Αγγλικά μου -σε καλό επίπεδο- δεν βοήθησαν, οι συνεννοήσεις ήταν ιδιαίτερα προβληματικές και οι απαντήσεις κατά τόπους άστοχες ως προς τα ερωτήματα μου. Με πολλά ζόρια κατέληξα στο νούμερο των 650€ για έναρξη και... 50€/μήνα ο λογιστής. Όταν ρώτησα πόσα τιμολόγια καλύπτονται μου είπαν 10! Για περισσότερα ο λογιστής πάει αυτόματα στα 100€/μήνα! Τόσα χρήματα δεν παίρνει κανένας λογικός Έλληνας λογιστής από Ελεύθερο Επαγγελματία το 2013. Όμως ο Βούλγαρος, με τον βασικό μισθό στο 1/10 του Έλληνα, θέλει τα ίδια και διπλάσια.


 Σε αυτό το κλίμα, άλλοι λιγότερο και άλλοι περισσότερο, ήταν όλοι οι Βούλγαροι που επικοινώνησα. Φαίνεται ότι δέχτηκαν τεράστιο αριθμό Ελλήνων που ψάχνουν τέτοιες λύσεις και αποφάσισαν να ανεβάσουν σε εξωπραγματικά επίπεδα ( βάση του δικού τους βιοτικού επιπέδου πάντα) τις τιμές για τέτοιες υπηρεσίες. Γιατί μπορεί αυτά τα χρήματα να μην είναι πολλά για εμάς αλλά είναι εξωπραγματικά γι' αυτούς και μου την δίνει τελείως να πατάνε στην ανάγκη μου για να πλουτίζουν ( γενικά μου την δίνει αυτό, δεν αφορά τους Βούλγαρους).

 Επιπλέον η πολιτική τους κατάσταση δεν είναι και από τις πιο σταθερές, η μαφία παραδοσιακά υπάρχει, και κάθε τρεις και λίγο ακούγονται τεράστια σκάνδαλα και αρπαχτές. Αν μπορούσα να είμαι εκεί, μάλλον θα το έκανα αφού θα μπορούσα κάπως να ελέγχω τον λογιστή. Από εδώ όμως....δεν ξέρω. Είναι πολλές οι έννοιες και τελικά δεν ξέρω και πόσο καλό θα κάνει στην εικόνα μου.

Το άφησα στην άκρη, με κακές πρώτες εντυπώσεις και προχώρησα στην Μάλτα. Η Μάλτα είναι μια πολύ καλή περίπτωση αλλά αρκετά ακριβή. Για να ξεκινήσεις εταιρεία θες στην καλύτερη 2.000€ και τα πάγια έξοδα σου ετησίως ( λογιστική κάλυψη,έδρα κλπ) είναι πάνω από χιλιάρικο. Ο φόρος εκεί είναι 5%. Η μάλλον....για να τα πούμε όπως είναι ακριβώς, ο φόρος είναι 35% και σου επιστρέφουν το 30%! Άρα αυτό και μόνο το κάνει φορολογικό παράδεισο. Αυτός είναι και ο λόγος που πάρα πολλά πλοία έχουν φορέσει μαλτέζικες σημαίες αλλά επιπλέον η Μάλτα θεωρείται η Νο1 συμφέρουσα λύση αν θες να κάνεις επιχείρηση που να σχετίζεται με τον τζόγο.

 Χώρα που χαϊδεύει τον τζόγο δεν μου αρέσει...και δεν ξέρω και για πόσο καιρό ακόμα θα αρέσει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ένας άλλος φίλος που ξεκίνησε εκεί δραστηριότητα μου τόνισε δεκάδες φορές. «Αν πας στην Μάλτα φρόντισε να έχεις καλό δικηγόρο. Ειδικά για εκεί.». Έχω Ελληνίδα που εργάζεται εκεί και μου έχει πει τα χειρότερα για την νοοτροπία τους, όμως αν κάτι παραδέχτηκε είναι ότι για business είναι μια χαρά.

 Τελευταία στάση Αγγλία. Η Αγγλία ήταν μια εμπειρία Σοκ. Οι άνθρωποι είναι εκατοντάδες χρόνια μπροστά σε αυτά. Υπάρχουν sites που φτιάχνεις την Εταιρεία σου επιτόπου, μέσα σε 4 ώρες!! Ο φόρος είναι 20% και από κει και πέρα μια πληροφορία που μου ερχόταν αρκετά συχνά είναι ότι αν δεν κάνεις πάνω από 50.000 λίρες τον χρόνο τζίρο, δεν χρειάζεται να βγάλεις καν ΑΦΜ! Δεν έχει παπατζες για προ-πληρωμές φόρου, δεν έχει μπλοκάκια και περαιώσεις. Έχει 20% από τα κέρδη σου και τέλος ( έχει κλίμακες φυσικά αλλά αν φτάσεις να έχει κέρδη 100,000 λίρες τον χρόνο, νομίζω ότι δεν σε αφορά αυτό το άρθρο).

 Όμως που βρίσκεις λογιστή; Πόσο σίγουρος είσαι για το νομικό πλαίσιο; Αυτό που έκανα ήταν λίγο ανορθόδοξο αλλά είχα αποτελέσματα. Αντί να ψάξω σε εταιρείες ( Οι Αγγλοι είναι ακριβοί σε όλα ) κοίταξα σε φόρουμ λογιστών. Βρήκα λοιπόν λογιστή και μάλιστα ιδιαίτερα οικονομικό. Η γενική τιμή που έβρισκα ήταν γύρω στις 1500 λίρες τον χρόνο για την λογιστική υποστήριξη. Κάποιοι μάλιστα όταν άκουσαν ότι θα είμαι Ελλάδα, δεν ήθελαν να ασχοληθούν παραπάνω λέγοντας ότι αυτό είναι περίπλοκο και δεν το αναλαμβάνουν.

 Τα σκαλώματα Αν είσαι στην Ελλάδα και μεταφέρεις την έδρα σου στο εξωτερικό αλλά θες να παραμείνεις στην Ελλάδα και να την διαχειρίζεσαι θα πρέπει

  • Να κόψεις το ΤΕΒΕ και να κάνεις μια ιδιωτική ασφάλεια υγείας της προκοπής ( αν δεν έχεις). Θα είναι το μόνο που έχεις. Ενδεχομένως αν κάνεις ασφάλιση στην ξένη χώρα να καλύπτεσαι και στην Ελλάδα, όμως δεν έχω κοιτάξει καθόλου αυτό το θέμα.
  • Το θέμα "σύνταξη" να μην σε απασχολεί. Φαντάζομαι ότι κάπως θα λύνεται αυτό αν πληρώνεις εισφορές στο ξένο κράτος και είναι στην Ευρωπαϊκή ένωση, αλλά σε πρώτη φάση δεν με απασχολεί οπότε δεν ασχολήθηκα και παραπάνω.
  • Θα πρέπει να διαβάσεις πολύ καλά το νομικό/λογιστικό περιβάλλον της χώρας που θα πας. Αν σου βγει κάνας φόρος της Βασίλισσας ας πούμε, είναι κάτι που καλό θα είναι να το γνωρίζεις, όπως και για το πως μπορείς να ταξιδεύεις εκεί ( Business visa) κ.α.
  • Πρέπει (για μένα) να πας εκεί, να γνωρίσεις από κοντά όποιον θα διαχειρίζεται τα λογιστικά σου και πολύ πιθανά θα πρέπει να πηγαίνεις 1,2 φορές τον χρόνο. Αυτό ανεβάζει το ετήσιο κόστος σου και σύμφωνα με άνθρωπο που έχει αλλάξει 3 χώρες, αν δεν κάνεις τζίρους άνω των 100.000€ δεν συμφέρει να μπεις σε αυτή την διαδικασία. Αυτό η αλήθεια είναι ότι το άκουσα πολύ συχνά. Δηλαδή το ότι αν είναι να κάνεις 10.000-15.000 τον χρόνο..κάτσε καλύτερα εδώ που είσαι.
  • Στην Αγγλία και σε άλλες χώρες θα πρέπει επίσης να πας ο ίδιος εκεί για να ανοίξεις τον Τραπεζικό λογαριασμό. Αυτό αν το αναλάβει το γραφείο που θα συνεργαστείς μπορεί και να το αποφύγεις. Όμως στην Αγγλία ειναι δύσκολο να το αποφύγεις.
  • Θα πρέπει οι πελάτες σου στην Ελλάδα να δέχονται να κάνουν έμβασμα στην τράπεζα σου στο εξωτερικό, ακόμα και αν πρόκειται για 20€.
  • Το θέμα έμβασμα ειναι μπελάς και προβληματικό απο μόνο του οπότε κοίταξα αν μπορεί η εταιρεία να ανοίξει λογαριασμό στην Ελλάδα. Αφού πήγα σχεδόν σε όλες τις τράπεζες, - οι μισές με κοίταγαν με μισό μάτι - , η Eurobank μου είπε τον παραλογισμό ότι θα πρέπει να ανοιχτεί εταιρικός λογαριασμός με minimum 3.000€ και να παραμένει αυτό το κεφάλαιο μόνιμα μέσα(!). Η δε Alphabank μου είπε ότι δεν γίνεται να ανοιχτεί λογαριασμός χωρίς Ελληνικό ΑΦΜ και αφού δεν θα έχει υποκατάστημα αυτή η εταιρεία, θα πρέπει όλα τα χαρτιά που αφορούν την έναρξη της ( στην Γλώσσα της χώρας που την ανοίγεις) να μεταφραστούν από το υπουργείο Εξωτερικών και με αυτή την επίσημη μετάφραση και μόνο μπορείς να τον ανοίξεις και αφού τον εγκρίνει και η τράπεζα. Και πάλι minimum 3.000€ για το άνοιγμα αλλά χωρίς να πρέπει να τα έχεις και για πάντα μέσα.
  • Το πως σηκώνεις χρήματα θέλει προσοχή. Κάποιοι πρότειναν να πληρώνεις αποκλειστικά με πλαστικό χρήμα. Βέβαια αυτά που πληρώνεις είναι αδύνατον να είναι όλα πράγματα που μπορούν να δικαιολογηθούν ως έξοδα της Εταιρείας στην ξένη χώρα. Για τα υπόλοιπα που δεν μπορείς να τα δηλώσεις έξοδα, είσαι απλά παράνομος και αν σε πιάσουν σε έσκισαν. Γιατί τραβάς χρήματα που πουθενά δεν έχουν φορολογηθεί, γκεγκε; Μπαίνεις αναμφισβήτητα σε μια περιπέτεια για το πως θα πληρώνεις και θα πληρώνεσαι δηλαδή, αν είσαι της περιπέτειας ή αν αξίζει τον κόπο νομίζω ότι θα το κάνεις. Πάντως σίγουρα θα ξεβολευτείς, να είσαι είσαι έτοιμος γι'αυτό.

Που είναι όμως το πρόβλημα;

  • Φορολογία: Το πρόβλημα είναι κατά βάση φορολογικό. Μετά από αρκετές διαβουλεύσεις με τον λογιστή μου και αρκετό ψάξιμο στο διαδίκτυο κατάλαβα ότι ισχύει το εξής. Αν θες να μείνεις Ελλάδα, φορολογείσαι στην Ελλάδα. Άρα η Εταιρεία στην Αγγλία για παράδειγμα θα φορολογηθεί 20% για τα κέρδη της και μετά όσα θα λαμβάνεις εσύ από εκεί (μερίσματα) και τα φέρνεις Ελλάδα θα φορολογείσαι εκ νέου γιατί θεωρείται εισόδημα από δραστηριότητα του εξωτερικού. Πλέον δηλαδή είναι μισθός σου αυτό και ας έχει φορολογηθεί ήδη στην Αγγλία και ας υπάρχει σύμβαση αποφυγής διπλής φορολόγησης μεταξύ των χωρών. ( το νομικό πρόσωπο είναι εταιρεία εκεί οπότε είναι άλλο). Άρα σύνολο 43% φόρος.. Εκτός αν έχεις τρόπο να πας να μείνεις εκεί. Έτσι αλλάζει τελείως το πράγμα, δεν έχουμε τίποτα να συζητάμε, συμφέρει 100% και go for it.
  • Αρχικό κεφάλαιο: Αυτό για κάποιους μπορεί να μην είναι πρόβλημα. Πάντως σίγουρα θα πρέπει να προ-πληρώσεις πολλά για αρχή. Απο την έναρξη, τον λογιστή μέχρι και την ιδιωτική ασφάλιση στην Ελλάδα.

Ι give up. Ας πάω στους ειδικούς

Απ' ότι όλοι μάλλον θα καταλάβατε, το θέμα δεν είναι καθόλου απλό οπότε είπα να απευθυνθώ στους "ειδικούς". Σε εταιρείες δηλαδή που το κάνουν αυτό για σένα, με το αζημίωτο φυσικά. Δηλαδή τα κόστη που σας λέω υπερ-τριπλασιάστε τα καλού κακού.

 Μίλησα με 2 τέτοιες εταιρείες. Η μια ήταν Κυπριακή με υποκατάστημα στην Αθήνα και η άλλη ένα λογιστικό γραφείο με ειδίκευση ( όπως βροντοφωνάζει στα φόρουμ) σε αυτό το πράγμα, στην σύσταση εταιρειών στο εξωτερικό.

 H Κυπριακή εταιρεία ( νομικό γραφείο κατά βάση) μου είπε ότι δεν μπορεί να δώσει καμία πληροφορία ούτε για το ποιοι είναι οι ίδιοι αν δεν στείλω email! Πραγματικά περίεργο. Έστειλα λοιπόν και πήρα απάντηση ότι αν θέλω να κλείσω ραντεβού, μπορούν την τάδε μέρα με κόστος ραντεβού 75€ τα οποία θα αφαιρεθούν από το πακέτο εφόσον προχωρήσω μαζί τους!

 Έτσι πήρα τους άλλους, τους Έλληνες, περιμένοντας να δω τι θα ακούσω. Φάνηκε ότι μου έκαναν χάρη που μίλαγαν μαζί μου και για το ίδιο ραντεβού ήθελαν 150€!! Χωρίς καμία επιστροφή ότι και αν κάνεις. Απλά 150€ για να μιλήσουν μαζί μου, να τους πως ποιος είμαι και τι θέλω να κάνω και να μου λύσουν απορίες και να μου πουν πόσο θα με χρεώσουν για τις υπηρεσίες τους.

 Έγινε παραπάνω από σαφές ότι το Know-how το πουλάνε αδρά αυτοί οι κύριοι. Και βέβαια δικαίωμα τους είναι, απλά δικαίωμα μου επίσης είναι να μην μου αρέσει τέτοια προσέγγιση.

 Έτσι λοιπόν εδώ ήμαστε. Στο απόλυτο 0. Ένα κεφάλι καζάνι, δεκάδες τοίχοι μπροστά, εξέλιξη καμία. Ένα πρώτο βασικό συμπέρασμα είναι ότι αν θες να το κάνεις σωστά πρέπει να φύγεις και απο την χώρα και τότε όλα γίνονται πλέον απλά.

 Αν υπάρχει κάποιος που το έχει κάνει, μένει δηλαδή Ελλάδα και έχει την εταιρεία του στο εξωτερικό για τουλάχιστον 2 χρόνια, ας με βοηθήσει λίγο. Είμαι σίγουρος πως δεν θα βοηθήσει μόνο εμένα, αλλά άπειρο κόσμο που είναι στην ίδια κατάσταση. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.

 Υ.Γ.: Τα παραπάνω φυσικά αποτελούν τα δικά μου βιώματα και τα αποτελέσματα και συμπεράσματα που βγάζω ειναι καθαρά προσωπικά. Αυτό σημαίνει ότι εύκολα κάποια απο αυτά ( ή και όλα ) μπορεί να ειναι λάθος. Ο σκοπός αυτού του άρθρου δεν ειναι να σας πει τι θα κάνετε, αλλά τι να προσέξετε και τι πρόκειται πιθανά να αντιμετωπίσετε.